Vadsø
Nedgangen til Kaffistova. Foto frå andre verdenskrig.
- Eige hus frå 1914. Sceneteppet «Harefoss i Passvikelven» måla av Ellisif Wessel.
- Kaffistovedrift frå 1915 til 1959.
- Kino frå 1928.
- Utmeld av Finnmark Ungdomsfylking (og NU) i 1932.
- Laget fekk delvis disponera huset den første delen av andre verdenskrigen. Tyskarane dreiv kinoen, men Kaffistova i kjellaren blei driven som vanleg.
- Huset gjekk med under storbrannen i Vadsø i 1944.
- Fekk tildelt tomt i 1949, og et nytt «Vaarbrudd» sto ferdig i november 1952.
- I 1959 blei det vedteke at Kaffistova skulle avviklast og lokala leigast ut.
- Huset blei i 1989 overdratt til Vadsø kommune til «kulturelle formål».
- Laget blei nedlagt i 1996.
Sperrekransen er på plass på nybygget i 1952
Ideologisk kamp
Brørne Nils og Knut Evanger frå Voss var sterke drivkrefter rundt århundreskiftet. Laget følgde derfor lenge «den nasjonale standarden» for frilynte ungdomslag. Men noko må ha endra seg i laget:
Frå bladet «Midnattsol», som var organ for dei frilynte ungdomslaga i Nord-Norge, sto i 1921 ein artikkel med tittel: «Fraa Vadsøgatone». Eit lite utdrag:
«Byen har óg eit «frilynt» ungdomslag. «Vaarbrudd» heiter det og er over 20 år gammalt, har eige hus og kaffistove. Laget staar utanom målskipnaden og raadlaust vilde det vera anna. Ungdomen i laget er heilt utanom dei aandelege rørslor i tida. (....) Stakkars ungdom som er so flatbotna! Som aldri har vore varm for ein aandstanke!»
Kjelder:
Alle foto er frå boka.