Lagsbruk

Kaffistovene i Bodø

Kaffistove og Kaffestue er ikkje nødvendigvis det same. På denne nettsida har me fokus på dei kaféane som var etablerte og blei drivne i regi av eit fylkeslag eller eit lokallag i Noregs Ungdomslag og/eller Noregs Mållag – det som ein gjerne kallar «norskdomsrørsla». For desse laga var fornorskingsprosessen eit sentralt tema – både i språk, klesdrakt (bunad), byggestil og interiør.

I Bodø har «rørsla» hatt 2 slike selskap:

1. Saltens ungdomslag (regionlag i Noregs Ungdomslag). Den eldste.

2. Bondeungdomslaget i Bodø/BUL. (Lokallag i Noregs Ungdomslag). Frå 1933.

 

Kaffestove/Kaffestue har imidlertid vore eit generelt begrep for ein serveringsplass. Foto under er frå kaféen «Kaffestuen» i Bodø. Sidan det her er brukt riksmålsforma i navnet, så har dette vore ein kafé i privat regi. Det var Lorentze Savjord som var innehavar av Kaffestuen:

 

 

Storgata Bodø

 

1.Kaffistova til Saltens ungdomslag

 

Flere år før BUL,s Kaffestover drev Saltens ungdomslag denne som lå i 2. etg i en bygning ovenfor torvet, omtrent der vi nå har O.Johansons bygg ved dagens torv.

 

 

2. Kaffestovene til BUL Bodø

Av Svein Terje Holtleite :  Vedlegg: Soga

 

Utdrag:
«Alt same året som Bondeungdomslaget vart skipa dukka ideen om at laget skulle ta initiativet til ei kaffistove opp. På styremøtet 1. juni 1932 er spørsmålet om kaffistove ei av sakene. For å få startkapital tok BUL opp eit lån på 2 000 kr. i Oslo Nye Sparebank, med BUL Oslo som kausjonist. Med i andelslaget var også Salten Ungdomslag (fylkeslaget) og fleire einskildlag i Salten. 
»

 

Her opna Kaffestova i 1932. Bygget blei totalskadd etter bombing under 2. verdskrigen.

 

 

I 1949 var Kaffistova på plass att her i Coop-bygget: (Foto Nils Seland 2014)

 

Link til nettsida Gamle Bodø

 

«Siste kapitlet i Kaffestovas historie starta i 1965. Kaffestova starta da oppatt i nye lokaler i Storgata 13 – 15. Dette var eit nybygg som stod ferdig det året. Tomta tilhøyrde Kaffestova og dette vart omgjort til ein andel i forretningsbygget.»

 

Kaffestova frå 1965:

Over: Foto frå Kaffistova i Storgata 13-15. Kaffistova etablerte seg i denne bygarden i 1965.
Under: Interiør frå denne siste Kaffistova, som lå i 2.etg. – i det som i 2014 er Mediegården i Storgata.

 

«Konkursen var eit faktum i 1976. Også her viste «kapitalkreftene» sitt sanne ansikt, så i tillegg til konkursen mista BUL også eigeandelane laget hadde i bygget».

 

Kaffistovebygget, Storgata 13-15 i 2014. Foto Nils Seland