Lagsbruk

Stavanger

Nasjonalromantisk maleri frå Kaffistova i Østervåg:

BUL-huset «Siddisstova». Foto Nils Seland 2008

 

Verksemdene til BUL

  • Siddisstova. I drift pr. 2019
  • Matstova, Ø. Holmegt. 20.
  • Kaffistova, Torget 6.
  • Kaffistova, Østervåg 25 (den første)
  • Mostun, Ullandhaug og Byhaugen:
    BUL dreiv også Kaffistove i sommarmånadane i Haraldstårnet på Ullandhaug (1906–1040), på Mostun (1932–1958), og i noen få sesongar fram til 1966 på Byhaugen.

 

 

Bortsett frå lagshuset Siddisstova, er alle lagsbruk lagt ned/seld pr. 2019.

 

Kjelder frå BUL:

 

Avisartikkelen nedanfor er basert på info frå Stavanger byleksikon:

(Dei veit nok ikkje heilt skilnaden på «Bondelag» og «Bondeungdomslag»)

Torget i Stavanger i «gamle dagar» – før Kaffistova flytta inn i huset til venstre.

Foto av Kaffistova frå 2. verdskrigen – med «Hitler-tenner» i gata.

 

Flickr: Foto frå Kaffistova på Torget 6 i Stavanger frå sist på 1950-talet.

Kaffistova Østervåg – den første stova til BUL opna i 1904:

«Bondeungdomslaget, Stavanger vart skipa 21. september 1900. Uppgåvone for laget var mange, men det skorta pengar. Spursmålet um å skipa ei kaffistove kom so upp. Hausten 1903 vart sett ei nemnd til å arbeida med kaffistovespursmålet. 
Nemnda fann ut at tiltaket vilde kosta umlag 1600 kr. Desse pengane fekk ein inn ved 
lån på rentefrie skuldbrev på 5 kr. stykket. Rom vart leigt i Østervåg 25. Kaffistova vart opna 28. jan. 1904. Innreidnad og husbunad var laga etter gamal norsk stil og stova vart ein gild, heimleg møtestad og fekk god søknad. Det synte seg straks, at Kaffistova var eit godt tiltak. Fyrste rekneskapsåret (11 månader) var nettofortenesta um lag 8 000 kr.» (omrekna i 2017-verdi blir dette meir enn 600 000 kroner)

Mostun

Serviett frå BUL Stavanger si storhetstid som næringsdrivande

 

Rørsla sto for ein imponerande andel av kafetilbudet i Stavanger i 1963

Verksemdene til Rogaland Ungdomslag

  1. Bondeheimen
    RU kjøpte Ropeid hotell 1915. Kjøpte like etter naboeigedomen
    Ø. Holmegt. 12 – og seinare Nedre Holmegt. 9, som også blei inreidd til hotell saman med dei to første husa.
    I 1919 ny mat– og kaffistove i kjellarhøgda på hjørnet Ø. Holmegt–Volberggt.
    «Drifta gjekk godt».

    Dampvaskeri

    Det blei vanskar med drifta i 1930-åra, og Bondeheimen blei avvikla og eigedomen seld under 2. verdskrigen

  2. Parkkafeen og kiosk ved Breiavatnet. (1964–1968)






  3. Bondeheimshandelen



  4. Rygja Tidend L/L

 

  1. Rogaland Ungdomslag (RU)


















  2. Rogaland ungdomslag dreiv parkkafeen ved Breiavatnet nokre år. Dei hadde og pølsebu der eg arbeidde. Det var ein gong i perioden 1964–1968. Onkel Toralv var formann i Rogaland ungdomslag medan dei dreiv der.

  3. Kolonial– og feitevarehandel
    Volberggt. 9. (Leverte varer til eigne verksemder)

  4. Etablert 1914. RU overtok i 1916.

 

  Bondeheimen i Øvre Holmegate 12.

 

 

Kjelder:

  • Ottar Vandvik
  • Den Frilynde Ungdomsrørsla.
    Norigs Ungdomslag i 25 år.
  • Rogaland ungdomslag 60 år
  • Erling Jensen
  • Harald Gaard skriv i heftet «Sauda Ungdomslag 1909–1964» om Rogaland Ungdomslag: «Lagsbruka til fylkeslaget blei seld under krigen». Men så blei Parkstova kjøpt i 1964.

 


Juli 2018 skriv Erling Jensen
Tlf. 94497054

 

Jeg har litt tilleggsinformasjon ang. Bondeheimen:

3. juni 1915 kjøpte Rogaland ungdomslag kaféen av Tormod Ropeid for 55 000 kroner. Den ble nyåpnet høsten 1915 under navnet Bondeheimen. Bestyrerinne var den 23 år gamle Signe Eide. Senere overtok Anna Soppeland, som hadde stillingen fram til 1952. 

I 1959 averte Bondeheimen med at de hadde ølrett.


1. mai 1961 ble navnet på kaféen endret til Gjesteheimen. Bygningen ble revet i 2005.

(Kommentar frå Nils Seland: Reknar med at Bondeheimen ei tid før dette er seld til private)

 


Flg. artikkel sto i Stavanger Aftenblad 1. mai 1917:

Bondeheimen utvider
Ny hotelavdeling og kafé. Bondeheimen, som aabnede høsten 1915, kjøpte som bekjent ifjor høst Øvre Holmegate 12, som blev omdannet til hotel og kafé. Hotellet er allerede tat i bruk og kaféen aapner idag. Repræsentanter for byens presse sammen med etpar andre indbudne besaa igaar under ledelse av selskapets formand hr. Jaatun de nye lokaler. Disse gav et meget tiltalende indtryk. Samtidig som de mest moderne forbedringer er tat i bruk, faar man straks bevisstheten om at være paa gammel god norsk grund. Møblerne er samtidig solide og smakfulde og indredningen idetheletat holdt i en rolig, hyggelig tone.
Hotellet har 80 værelser med 50 senger, og er indrettet fra det mere beskedne til det flotteste. Priserne er meget rimelige. Det kan nævnes, at der i 2den etage er indredet en salon, som ogsaa vil bli benyttet til mindre møter og lignende. Kaféen har 3 værelser og der er røkeværelse, telefon og toiletrum. Man kan faa alle dagens maal-tider. Serveringen vil bli ordnet praktisk og hurtig. Der er heis på kjøkkenet og ved betalingen benyttes kontrollmerker som leveres kasserersken. Denne er samtidig telefonvakt og har oversigt over hotellets værelser gjennem et numersystem, elektriske ringeapparater og hustelefon. Indgangen er fra Øvre Holmegate. De nye lokaler er gjort nødvendige paa grund av den sterke søkning, og utvidelsen vil uten tvil bli mottat med glæde av alle tilreisende landsfolk, likesom naturligvis ogsaa byens folk vil finde sig udmerket tilrette i de hygglige lokaliteter.